Ośrodek Rewalidacyjno – Wychowawczy

Sióstr Serafitek w Białce Tatrzańskiej

Polityka oraz procedury ochrony dzieci przed krzywdzeniem

STANDARDY OCHRONY MAŁOLETNICH

PREAMBUŁA

Ochrona wychowanków i zapewnienie im optymalnych warunków do rozwoju stanowi główny cel pracowników placówki w trakcie wykonywania ich obowiązków w każdym czasie. Fundamentalnymi wartościami, które kierują wszelkimi działaniami personelu placówki, są bezpieczeństwo, szacunek, godność i dobro wychowanka. Pracownicy ośrodka uwzględniają potrzeby wychowanków, a stosowanie przez nich przemocy wobec dzieci, młodzieży i dorosłych z niepełnosprawnością intelektualną – w jakiejkolwiek formie,
jest niedopuszczalne.

Podstawy prawne Polityki ochrony dzieci

1. Ustawa z dnia 28 lipca 2023 r. o zmianie ustawy - Kodeks rodzinny i opiekuńczy oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 1606).
2. Ustawa z dnia 13 maja 2016 r. o przeciwdziałaniu zagrożeniom przestępczością na tle seksualnym (t.j. Dz. U. z 2023 r. poz. 31 z późn. zm.).
3. Kodeks postępowania karnego (Dz. U. z 2022 r.).
4. Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016 r. sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/WE (Dz.U. UE.L.  z 2016 r. Nr 119, poz. 1).

ROZDZIAŁ 1

Zasady zapewniające bezpieczne relacje między małoletnim a personelem placówki

1. Zasady ogólne

Naczelną zasadą wszystkich działań podejmowanych przez personel placówki jest działanie dla dobra dziecka i w jego najlepszym interesie. Członkowie personelu placówki traktują dziecko z szacunkiem oraz uwzględniają jego potrzeby. Niedopuszczalne jest stosowanie przez członków personelu wobec dziecka przemocy w jakiejkolwiek formie. Personel placówki, realizując te cele, działa w ramach obowiązującego prawa, przepisów wewnętrznych Ośrodka, szczególnie „standardów ochrony małoletnich” oraz swoich kompetencji. Zasady bezpiecznych relacji personelu z dziećmi obowiązują wszystkich pracowników, pedagogicznych i niepedagogicznych, stażystów, wolontariuszy
i praktykantów.

2. Specyfika funkcjonowania uczniów Ośrodka Rewalidacyjno – Wychowawczego
w Białce Tatrzańskiej

W Ośrodku Rewalidacyjno – Wychowawczym uczniami są osoby z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu głębokim oraz ze sprzężonymi niepełnosprawnościami. Są to osoby
w wieku od 3 do 25 roku życia.

Z uwagi na występowanie wśród uczniów wielu – z reguły nieprzewidywalnych - zachowań autoagresywnych i agresywnych, w ocenie wystąpienia przemocy wobec uczniów należy zachować szczególną czujność, sprawdzić przyczynę, na podstawie której wnioskuje się
o stosowaniu przemocy (ocena objawów przemocy).

Z uwagi na powyższe każdorazowo należy skonsultować widoczne obrażenia ciała
z  dyrekcją ORW, a następnie podjąć procedurę zgodnie z wytycznymi zawartymi
w dokumencie „Procedury ochrony dzieci przed krzywdzeniem”.

3. Słowniczek pojęć/objaśnienie terminów używanych w dokumencie Polityka ochrony dzieci

Dane osobowe dziecka – wszelkie informacje umożliwiające identyfikację dziecka.

Dyrektor – dyrektor Ośrodka Rewalidacyjno – Wychowawczego Sióstr Serafitek w Białce Tatrzańskiej.

Dziecko – każda osoba do ukończenia 18. roku życia.

Krzywdzenie dziecka – popełnienie czynu zabronionego lub czynu karalnego na szkodę dziecka przez jakąkolwiek osobę, w tym członka personelu placówki lub zagrożenie dobra dziecka.

Opiekun dziecka - osoba uprawniona do reprezentacji dziecka, w szczególności jego rodzic lub opiekun prawny.

Osoba odpowiedzialna za Politykę ochrony dzieci przed krzywdzeniem – wyznaczony przez dyrektora placówki członek personelu sprawujący nadzór nad realizacją Polityki ochrony dzieci przed krzywdzeniem w placówce.

Personel lub członek personelu – osoba zatrudniona na podstawie umowy o pracę, umowy cywilnoprawnej a także wolontariusz, praktykant i stażysta.

Placówka – (dalej także ORW) – Ośrodek Rewalidacyjno – Wychowawczy Sióstr Serafitek ul. Środkowa 186a, 34-405 Białka Tatrzańska.

Uczeń – każda osoba do ukończenia 25. roku życia.
Zgoda rodzica dziecka – zgoda co najmniej jednego z rodziców dziecka /opiekuna prawnego.

Ze względu na wiek uczniów Ośrodka (do 25 r.ż.) wytyczne ujęte w Polityce ochrony dzieci przed krzywdzeniem uwzględniają oddziaływania wobec wszystkich uczniów.

4. Zasady komunikacji

Zasady komunikacji z uczniem:

1. udzielanie odpowiedzi adekwatnych do poziomu rozwoju umiejętności komunikacyjnych, wynikających ze stopnia niepełnosprawności intelektualnej uczniów placówki i danej sytuacji;

2. zakaz zawstydzania, upokarzania, lekceważenia czy obrażania;

3. niedopuszczalne jest podnoszenie głosu na ucznia w sytuacji innej niż wynikająca
z zagrożenia bezpieczeństwa ucznia lub innych osób;

5. Zachowania niedozwolone wobec uczniów

1. Niedozwolone jest ujawnianie danych wrażliwych dotyczących ucznia, w celu zidentyfikowania osoby lub danych dotyczących jego zdrowia, seksualności lub orientacji seksualnej;

2. W sytuacjach wymagających wykonania przez personel placówki czynności pielęgnacyjnych i higienicznych wobec ucznia unikać należy innego niż niezbędny kontaktu fizycznego z nim, w szczególności w przypadku udzielania pomocy w ubieraniu i rozbieraniu, jedzeniu, myciu, przewijaniu i w korzystaniu z toalety. Przy wykonywaniu czynności pielęgnacyjnych należy dbać o komfort ucznia oraz ograniczyć w tym czasie obecność innych osób, a także zadbać o osłonięcie osoby przewijanej/ przebieranej.

3. Niedozwolone jest wykorzystywanie relacji wynikającej z władzy lub przewagi fizycznej (zastraszanie, przymuszanie, groźby).

4. Niedozwolone jest utrwalanie wizerunku dziecka dla celów prywatnych poprzez filmowanie, nagrywanie głosu, fotografowanie. Zakaz ten obejmuje także umożliwienie utrwalenia wizerunków małoletnich osobom trzecim. Wyjątkiem jest utrwalanie wizerunku na potrzeby placówki, na podstawie zgody udzielonej przez rodziców/prawnych opiekunów.

5. Niedozwolone jest proponowanie dzieciom alkoholu, wyrobów tytoniowych ani nielegalnych substancji, jak również używanie ich w obecności małoletnich.

ROZDZIAŁ 2

Procedura podejmowania interwencji w sytuacji podejrzenia krzywdzenia lub posiadania informacji o krzywdzeniu małoletniego

1. Ważne sygnały

Ze względu na specyfikę funkcjonowania uczniów ORW każdorazowo należy skonsultować widoczne obrażenia ciała z  dyrekcją ORW, a następnie podjąć procedurę zgodnie
z wytycznymi.

1. Pracownicy placówki powinni zwracać szczególną uwagę na występowanie w zachowaniu małoletniego sygnałów świadczących o krzywdzeniu, w szczególności o możliwości popełnienia przestępstwa.

2. Uwagę pracownika muszą wzmóc w szczególności następujące zachowania:

a) Dziecko ma widoczne obrażenia ciała (siniaki, poparzenia, ugryzienia, złamania kości itp.), których pochodzenie trudno jest wyjaśnić;

b) Dziecko wzdryga się, kiedy podchodzi do niego osoba dorosła;

c) Dziecko boi się rodzica lub opiekuna;

d) Dziecko boi się powrotu do miejsca zamieszkania;

e) Dziecko jest bierne, wycofane, uległe, przestraszone;

f) Dziecko cierpi na powtarzające się dolegliwości somatyczne: bóle brzucha, głowy, mdłości, itp.;

g) Nastąpiła nagła i wyraźna zmiana zachowania dziecka.

2. Procedury postępowania

1. W przypadku uzyskania informacji o krzywdzeniu małoletniego lub podejrzenia krzywdzenia małoletniego, pracownik ma obowiązek:

a) wezwać pogotowie, jeżeli wystąpiło poważne uszkodzenie ciała, lub skonsultować się
z pielęgniarką, jeżeli uszkodzenie nie wymaga natychmiastowej interwencji pogotowia;

b) poinformować o zdarzeniu, lub swoich podejrzeniach co do krzywdzenia małoletniego dyrektora placówki;

c) sporządzić notatkę służbową opisującą zdarzenie, w szczególności przyczynę wystąpienia podejrzenia o krzywdzeniu małoletniego.

2. Pracownik powiadamiając dyrektora o podejrzeniu krzywdzenia małoletniego:

a) przedstawia formy i okoliczności krzywdzenia, które udało mu się ustalić, lub, których wystąpienie podejrzewa;

b) informuje o zachowaniach dziecka wskazujących na doświadczenie krzywdzenia;

3. W przypadku, gdy zachodzi podejrzenie popełnienia wobec małoletniego przestępstwa:

a) dyrektor placówki składa zawiadomienie na policję lub do prokuratury,

b) dyrektor podejmuje niezbędne czynności do czasu przybycia organu powołanego
do ścigania przestępstw lub do czasu wydania przez ten organ stosownego zarządzenia, aby nie dopuścić do zatarcia śladów i dowodów przestępstwa, o ile miało ono miejsce na terenie placówki.

Dyrektor składa zawiadomienie na policję lub do prokuratury korzystając z poniższego wzoru:

WZÓR ZAWIADOMIENIA O PODEJRZENIU POPEŁNIENIA PRZESTĘPSTWA

Komenda Rejonowa Policji w _____________

bądź Prokuratura Rejonowa w _____________

Zawiadomienie o możliwości popełnienia przestępstwa

Niniejszym zawiadamiam, o możliwości popełnienia przestępstwa kwalifikowanego
z art ………………..* ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. Kodeks karny (t.j. Dz. U. z 2022 r., poz. 1138 ze zm.) na szkodę małoletniego ………………...**

UZASADNIENIE

W uzasadnieniu opisać stan faktyczny, w szczególności w jaki sposób pracownicy placówki dowiedzieli się o przestępstwie popełnionym na szkodę małoletniego i jakie okoliczności lub dowody świadczą o możliwości popełnienia przestępstwa. W miarę możliwości, jeżeli okoliczności te stały się wiadome pracownikom placówki, należy podać następującego dane dotyczące przestępstwa:

- data,

- miejsce,

- okoliczności przestępstwa,

- świadkowie;

- materiał dowodowy o popełnieniu przestępstwa np. dokumenty, wydruki, nagrania, zaświadczenia.

…………………………………….

Imię i nazwisko osoby zgłaszającej

*należy wpisać przestępstwo spośród wymienionych w § 2 procedury. W razie braku możliwości dokonania kwalifikacji przestępstwa można tą część pominąć

**należy wpisać dane dziecka

Plan wsparcia małoletniego

1. W razie ujawnienia krzywdzenia małoletniego dyrektor wraz z wybranym przez siebie zespołem opracowuje plan wsparcia ucznia.

2. Wsparcie obejmuje przede wszystkim współpracę z instytucjami pomocowymi, Policją
 i Prokuraturą, jak również objęcie uczniów pomocą psychologiczną w placówce
 (dla uczniów, którzy nabyli umiejętności komunikacyjne).

ROZDZIAŁ 3

Zasady przeglądu i aktualizacji standardów ochrony małoletnich oraz sposoby dokumentowania i zasady przechowywania ujawnionych lub zgłoszonych incydentów lub zdarzeń zagrażających dobru małoletniego

1. Osoba wyznaczona przez dyrektora na koordynatora „standardów ochrony małoletnich”
raz do roku bądź w miarę potrzeb, dokonuje analizy dokumentów.

W sytuacji podejrzenia krzywdzenia lub posiadania informacji o krzywdzeniu ucznia
oraz w razie nowelizacji aktów prawnych analizy dokonuje się każdorazowo.

2. Przegląd standardów ochrony małoletnich, obowiązujących w placówce, polega
na ustaleniu wypełniania przez standardy wymogów przepisów prawa powszechnie obowiązującego.

WZÓR

dokumentowania ujawnionych lub zgłoszonych incydentów

lub zdarzeń zagrażających dobru małoletniego

WZÓR NR 1

UPOWAŻNIENIA DO PRZYGOTOWANIA PERSONELU PLACÓWKI

DO STOSOWANIA STANDARDÓW OCHRONY MAŁOLETNICH

Białka Tatrzańska, dnia _________________

pieczęć placówki

Na podstawie art. 22c ust. 1 pkt 5 ustawy z dnia 13 maja 2016 r. o przeciwdziałaniu zagrożeniom przestępczością na tle seksualnym i ochronie małoletnich (t. j. Dz. U. z 2023 r., poz. 1304 ze zm.) oraz § 2 ust. 1 Zarządzenia w sprawie przyjęcia zasad określających zakres kompetencji osoby odpowiedzialnej za przygotowanie personelu placówki do stosowania standardów ochrony małoletnich, zasady przygotowania personelu do ich stosowania oraz sposoby dokumentowania tej czynności

UPOWAŻNIENIE

Niniejszym upoważniam siostrę ___________________________________________

do przygotowania personelu placówki do stosowania standardów ochrony małoletnich.

                                                                            Podpis dyrektora ……………………..

Odebrałem …………………...       /podpis upoważnionego/…………………………....

WZÓR NR 2

OŚWIADCZENIA PRACOWNIKA

O ZAPOZNANIU SIĘ ZE STANDARDAMI OCHRONY MAŁOLETNICH

Białka Tatrzańska, dnia________________

OŚWIADCZENIE

Oświadczam, że zapoznałem/am się ze standardami ochrony małoletnich, obowiązującymi
w Ośrodku Rewalidacyjno – Wychowawczym w Białce Tatrzańskiej i zostałem przeszkolony w zakresie konieczności i zasadach ich stosowania.

                                                                                              _____________________________

                                                                                                            Podpis pracownika

Załącznik nr 1

do Polityki ochrony dzieci przed krzywdzeniem

w Ośrodku Rewalidacyjno – Wychowawczym w Białce Tatrzańskiej

Zasady bezpiecznej rekrutacji personelu w Ośrodku Rewalidacyjno – Wychowawczym w Białce Tatrzańskiej

Pozyskanie danych kandydata/kandydatki, które pozwalają jak najlepiej poznać jego/jej kwalifikacje, w tym stosunek do wartości podzielanych przez Ośrodek Rewalidacyjno – Wychowawczym w Białce Tatrzańskiej takich jak ochrona praw dzieci i szacunek do ich godności. Ośrodek Rewalidacyjno – Wychowawczy w Białce Tatrzańskiej dba o to, by osoby przez niego zatrudnione (w tym osoby pracujące na podstawie umowy zlecenie oraz wolontariusze/stażyści/ praktykanci) posiadały odpowiednie kwalifikacje do pracy z dziećmi oraz były dla nich bezpieczne. Aby sprawdzić powyższe, w tym stosunek osoby zatrudnianej do dzieci i podzielania wartości związanych z szacunkiem wobec nich oraz przestrzegania ich praw, Ośrodek Rewalidacyjno – Wychowawczym w Białce Tatrzańskiej w procesie rekrutacji wymaga dostarczenia danych i dokumentów dotyczących:

a) wykształcenia

b) kwalifikacji zawodowych

c) przebiegu dotychczasowego zatrudnienia kandydata/kandydatki,

Dodatkowo Ośrodek Rewalidacyjno – Wychowawczym w Białce Tatrzańskiej pozyskuje od kandydatów/ kandydatek dane pozwalające zidentyfikować daną osobę:

a) imię (imiona) i nazwisko,

b) datę urodzenia,

c) dane kontaktowe osoby zatrudnianej

Pozyskiwanie danych kandydata/kandydatki, które umożliwiają sprawdzenie jej/jego
w Rejestrze Sprawców Przestępstw na tle Seksualnym. Przed dopuszczeniem osoby zatrudnianej do wykonywania obowiązków związanych z wychowaniem, edukacją, wypoczynkiem, leczeniem małoletnich lub z opieką nad nimi dyrektor Ośrodka Rewalidacyjno – Wychowawczego w Białce Tatrzańskiej sprawdza osobę zatrudnianą
w Rejestrze Sprawców Przestępstw na tle Seksualnym. Wydruk z Rejestru przechowywany jest w aktach osobowych pracownika lub analogicznej dokumentacji dotyczącej wolontariusza/ praktykanta/ osoby zatrudnionej w oparciu o umowę cywilnoprawną.

Dostarczenie przez kandydata/kandydatkę informacji z Krajowego Rejestru Karnego o niekaralności w zakresie przestępstw określonych w rozdziale XIX i XXV Kodeksu karnego, w art. 189a i art. 207 Kodeksu karnego oraz w ustawie z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii (Dz. U. z 2023 r. poz. 172 oraz z 2022 r. poz. 2600)
lub za odpowiadające tym przestępstwom czyny zabronione określone w przepisach prawa obcego.
           Jeżeli osoba posiada obywatelstwo inne niż polskie wówczas przedkłada informacje z rejestru karnego państwa obywatelstwa uzyskiwaną do celów działalności zawodowej związanej z kontaktami z dziećmi, bądź informację z rejestru karnego, jeżeli prawo tego państwa nie przewiduje wydawania informacji dla w/w celów.

Jeżeli prawo państwa, z którego ma być przedłożona informacja o niekaralności nie przewiduje wydawania takiej informacji lub nie prowadzi rejestru karnego, wówczas kandydat/ kandydatka składa pod rygorem odpowiedzialności karnej oświadczenie o tym fakcie wraz z oświadczeniem.

Pod oświadczeniami składanymi pod rygorem odpowiedzialności karnej składa się oświadczenie o następującej treści: Jestem świadomy/a odpowiedzialności karnej za złożenie fałszywego oświadczenia. Oświadczenie to zastępuje pouczenie organu o odpowiedzialności karnej za złożenie fałszywego oświadczenia.

Ośrodek Rewalidacyjno – Wychowawczym w Białce Tatrzańskiej wymaga przedłożenia zaświadczenia z  Krajowego Rejestru Karnego wyłącznie w przypadkach, gdy przepisy prawa wprost wskazują, że pracowników w zawodach lub na danych stanowiskach obowiązuje wymóg niekaralności. W Ośrodku Rewalidacyjno – Wychowawczym w Białce Tatrzańskiej wymóg niekaralności obowiązuje pracowników samorządowych oraz nauczycieli.

W przypadku niemożliwości przedstawienia kandydat/kandydatka zobowiązani są do złożenia oświadczenia o niekaralności oraz toczących się postępowaniach przygotowawczych, sadowych i dyscyplinarnych według poniższego wzoru.

Karta Interwencji